زیارتگاه و جاهای دیدنی اصفهان
اصفهان یکی از شهرهای مرکزی ایران است در تور فارسی چند مورد از زیارتگاه و جاهای دیدنی اصفهان را معرفی میکنیم .
تا صحبت از اصفهان به میان می‌آید اولین موضوعی که به ذهن‌ها می‌رسد مکان‌های تاریخی و جاهای دیدنی اصفهان است، دلیل ورود تقریبا همه توریست‌ها به این شهر مکان‌های دیدنی و تاریخی آن می‌باشند. این آثار شامل کاروانسراها، محله‌ها، مساجد و مکان‌های مذهبی، کلیساها و مکان های مذهبی مربوط به ارمنی های اصفهان، کاخ‌ها، باغ‌ها و… می‌باشند. در ادامه سعی میکنیم که مکان‌هایی را که دارای پیشینه تاریخی هستند با هم مرور کنیم. این مکان‌ها شاید برای شما آشنا باشند و از طرفی هم ممکن است که از وجود برخی از آنها به طور کلی بی‌خبر باشید.
قلعه سارویه اصفهان
قلعه سارویه که به آن کهن دژ و یا تپه اشرف نیز می‌گویند یک اثر تاریخی با قدمت ۷۰۰۰ سال و از جاهای دیدنی اصفهان است که در واقع باقیمانده از یک کتابخانه بزرگ می‌باشد. حدس زده میشود که موجودی این کتابخانه بعد از حمله اعراب از بین رفته باشد و الان از آن شکوه فقط تپه‌ای باقیمانده برخی از تاریخ‌شناسان قدمت این بنا را به تهمورث، سومین پادشاه سلسله‌ی پیشدادیان نسبت می‌دهند.بخش جذاب این سازه را معماری های نفیس و ارزشمند آن شکل می دهند. عظمت معماری این سازه همانند زمان مصریان می دانند. این دژ به قدری از معماری بالا برخوردار بوده که برای محققان اهمیت زیادی داشته است. این بنا در دوره های تاریخی مختلف نیز تغییر شکل داده و نمی توان گفت که تنها متعلق به یک دوره است .ابن بلخی درباره حمله اعراب به اصفهان و حمله به قلعه سارویه چنین می گوید:
“اعراب به گمان یافتن گنج در دژ سارویه، آن را ویران کرده و بسیاری از کتاب‌ها را نابود کردند. از جایی که مخزن کتابخانه در دالان‌های مخفی زیرزمینی قرار داشت، به شماری از این کتاب‌ها آسیب نرسید، اما در سال ۳۵۰ قمری، بر اثر فرو ریختن سقف یکی از دالان‌ها، مخزن کتابخانه نمایان شد و به دستور خلیفه، کتاب‌ها بر شتر سوار و به بغداد منتقل شدند.”
حمزه اصفهانی یکی از افرادی است که اطلاعاتی در مورد آسیب های عمارت داخلی سارویه و هویدا شدن ۵۰ کتاب می دهد. او می گوید این کتاب های بر روی پوست با خطی نا شناسی نوشته شده اند. در دوره های اولیه پس از اسلام بر روی سارویه ساختمان هایی ساختند و همچنین ناگفته نماند که زمانی که اسلام به ایران آمد بر روی قسمتی از قلعه مسجدی ایجاد کردند. هنوز این مسجد وجود دارد و از جمله قدیمی ترین مساجد اصفهان محسوب می شود و نام آن از تاریخ ۲۶ آبان سال ۱۳۷۵ با شماره ی ۱۷۷۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. کهن دژ در کنار پل شهرستان و کنار رودخانه زاینده رود قرار دارد .
مجموعه علیقلی آقا
علیقلی آقا که نام یکی از خواجه سرایان نیکوکار در زمان شاه سلطان حسین صفوی بود، مجموعه‌ای شامل مسجد و بازار و سرا و چهار سو را در اصفهان بنا کرد که هر یک از این ساختمان‌ها دارای کاشیکاری‌های زیبایی هستند و تمام قسمت‌های این مجموعه در کنار هم باعث بوجود آمدن یک مجموعه تاریخی زیبا و دلنشین شده‌است که از جاهای دیدنی اصفهان برای علاقه مندان به هنر کاشیکاری و معماری اصیل ایرانی می باشد.
از طرفی این مکان در زمان قاجار نیز در حال تکمیل بود و کتیبه‌هایی که در شبستان مسجد این مجموعه وجود دارد مربوط به دوره قاجار است. همچنین در دوره بعدی یعنی پهلوی نقاشی‌هایی به آن اضافه شد و بعد از آن به مرور زمان قسمت‌هایی از آن شروع به از بین رفتن کرد. این مجموعه زیبای تاریخی ۳۱۵ سال قدمت دارد و در محله بید آباد اصفهان واقع شده‌است.
آتشگاه اصفهان
کوه آتشگاه اصفهان تپه‌ای تاریخی از سنگ های رسوبی است که بنای آتشکده‌ای از دوره ساسانیان را در خود جای داده است و قدمت بالایی دارد. نام اصلی و کهن این بنای تاریخی مِهربین دژ یا آتشکده مهربین یا دژ مهربین بوده‌است و امروزه در بین جاهای دیدنی اصفهان آن را با نام آتشگاه یا کوه آتشگاه می‌شناسند. ساختمان این آتشکده از لایه‌های خشت و نی ساخته شده است و حدود ۱۰۰ متر بالاتر از دشت‌های اطراف خود واقع شده است.
معماری باستانی بنای آتشکده، به‌خوبی نمایانگر دیرینه تاریخی آن است؛ سازه عظیمی که هر گوشه آن ۱۰۷ متر طول دارد و مانند دژی نفوذناپذیر است. آثار باقیمانده از بنا نشان می‌دهد این سازه دارای پنج طبقه بوده است که اکنون فقط دو طبقه از آن دیده میشود. آثاری از ستون‌های بلند و محکم از میان کوه تا اتاقک بالای کوه و اتاق‌های متعدد دیگر استوار روی آن ستون‌ها نیز قابل‌مشاهده است
پایه‌‌های بزرگ و خشتی، باقیمانده از راه پله‌‌های کنده شده در دل سنگ، ساختمانی گرد و یک اتاق هشت گوشه تمام آن چیزی است که از این ساختمان پر ابهت قدیمی باقیمانده است. گفته میشود که موبدان زرتشتی، در این اتاق از آتش مقدس نگهداری می‌کردند. این سازه که در سال ۱۳۳۰ در فهرست آثار ملی ثبت شد در مسیر اصفهان به نجف آباد قرار دارد.
میدان امام (نقش جهان) اصفهان
میدان نقش جهان از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان
میدان امام یا نقش جهان اصفهان که به عنوان یکی از مجموعه‌های تاریخی مهم شهر اصفهان شناخته میشود، یک میدان مستطیل شکل با ابعاد ۵۶۰ در ۱۶۰ متر می‌باشد که در مرکز اصفهان قرار دارد. نصف جهان از جاهای دیدنی اصفهان است که به نوعی نماد این شهر محسوب می شود.
در دوره ی تیموریان میدان نقش جهان در اندازه ای کوچکتر ساخته شد. این میدان در دوره ی شاه عباس اول توسعه و گسترش یافته و به شکل کنونی خود در آمد، در سراسر دوران حکومت شاهان صفوی از رونق برخوردار بود ولی در دوره‌های بعدی دچار بی توجهی و رکود زیادی شد. در چهار گوشه این میدان بناهای تاریخی و تعداد زیادی از جاهای دیدنی اصفهان مانند عالی قاپو، مسجد شاه (امام) اصفهان، مسجد شیخ لطف الله و سردر قیصریه قرار دارد. دستان هنرمند و فکر خلاق معماران توانمند کشورمان به خصوص شیخ بهایی ، استاد علی اکبر اصفهانی و استاد محمد رضا اصفهانی خالق این میدان و بناهای اطراف آن شامل کاخ عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله،مسجد امام و سر در قیصریه بودند . جهانگرد ایتالیایی به نام پیترو دلاواله این نظر و عقیده را دارد که:گرداگرد این میدان فاخر را ابنیه هایی برابر و هماهنگ و زیبا احاطه کرده است که در هیچ نقطه ای اتصال آن قطع نشده است، همه دکان ها هم تراز با خیابان ها و همه در ها بزرگ هستند و بالای آن ها پنجره ها و ایوان هایی با زیباترین و متنوع ترین تزئینات چشم اندازی خیره کننده ایجاد کرده است .همچنین علاوه بر این سایر جلوه‌های تاریخی و زیبایی که دور‌تا‌دور این میدان هستند بسیار چشم نواز است و بازارچه‌های اطراف این میدان هنوز هم مکان خوبی برای خرید سوغاتی‌های اصفهان است. این اثر تاریخی اولین بنای ایرانی است که در سال ۱۳۵۸ در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده است.
سر در قیصریه بازارچه اصفهان
سر در قیصریه – جاهای دیدنی مشهد
سر در قیصریه در ورودی اصلی بازارچه اصفهان است و یکی از سازه ها مهم دوران صفویه می باشد که در زمان‌های قدیم سه طبقه بوده که طبقه اول نقاره‌خانه برای اعلام وقت و نواختن موسیقی، طبقه دوم برای کار‌های دفتری و بازرگانی و در طبقه همکف حجره‌هایی بوده است که محل خرید‌و‌فروش اجناس مختلف در نظر گرفته شده‌است. متاسفانه از این بنای سه طبقه فقط دو طبقه باقی مانده است و طبقه بالایی آن به مرور زمان خراب شده است.این بازار یکی از طولانی ترین بازار های سر پوشیده دنیاست که تقریبا ۸ کیلو متر طول دارد. میدان نقش جهان که امروز یک مرکز گردشگری محسوب میشود
سر در قیصریه را جزو جاهای دیدنی اصفهان قرار داده اند چرا که دارای ۴ درب فرعی، یک دروازه اصلی و یک حوض است و بالای آنها نقاشی‌هایی از رضا عباسی قرار داده شده‌است و همچنین ناقوس دیر هرمز و ساعت پرتغالی‌ها را می‌توانید در این محل ببینید. سردر قیصریه در میدان امام، ورودی بازار واقع شده است.
توحید خانه اصفهان
توحیدخانه نام ساختمانی مربوط به دوران صفویه می‌باشد که در پشت کاخ عالی قاپو واقع و در زمان‌های قدیم به عنوان آشپزخانه یا همان مطبخ و زندان کاخ مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
همچنین در منابعی آمده‌است که این ساختمان در زمان شاه عباس اول به عنوان محلی برای تجمع صوفیان یا همان بزرگان فرقه تصوف بوده است که اگر به آنها علاقمند باشید می توانید نگاهی به کتاب های تاریخی مربوط به دوران صفویه بیاندازید و اطلاعات جالبی راجع به این دوره پیچیده تاریخی به دست بیاورید. صوفیان در مراسم‌هایی که در این محل برگزار می‌شده است به دعا کردن به جان شاه دست بر می‌داشتند و خود شاه هم گاهی به آن ملحق می‌شده است و به همین دلیل این مکان به عنوان مکان مقدس در نظر گرفته می‌شده است و هیچ کسی نباید با سلاح به آن وارد می‌شده است.
در دوران قاجار این بنا از رونق افتاد و در دوران پهلوی تبدیل به زندان شده بود که در اواخر این دوره دوباره به عنوان یکی از جاهای دیدنی اصفهان در نظر گرفته شد. این مکان در حیاط دانشکده معماری دانشگاه هنر اصفهان است.
عمارت عالی قاپو در اصفهان
وقتی از جاهای دیدنی اصفهان صحبت می شود بدون شک عالی قاپو یکی از اولین گزینه هایی است که به ذهن اکثر افراد می رسد. عمارت عالی قاپو ساختمانی بسیار باشکوه است که به عنوان یکی از مهم‌ترین شاهکارهای معماری در اوایل قرن یازدهم هجری شناخته میشود. با توجه به منابع تاریخی که در این خصوص وجود دارد،کاخ عالی قاپو که به قصر دولتخانه معروف است در زمان صفوی، به دستور شاه عباس اول ساخته شد
این عمارت نقش دروازه مرکزی و ورودی را برای کلیه‌ی قصرهای دوران صفویه در محدوده میدان امام بر عهده داشته است و از طرفی این میدان را به دولتخانه و ساختمان‌های مهمی مانند رکیب خانه، جبه خانه، تالار تیموری، تالار طویله، تالار سرپوشیده و کاخ چهلستون و دیگر ساختمان های مهم آن دوران وصل می‌کرده است. در زمان پادشاهی شاه عباس دوم در سال ۱۰۵۴، تالار با عظمت و زیبایی به این کاخ اضافه شد و زیبایی های کاخ جذاب تر و کامل تر شد.شاه عباس و جانشینان او در این کاخ، از میهمانان و سفیران والا مقام و بلند پایه خودشان پذیرائی می کردند.از قسمت بالایی این کاخ میشود شهر اصفهان را با یک منظره ی عالی نظاره گر بود
اما با وجود همه این موارد هنوز هم تزیینات، کاشیکاری ها و نقاشی‌های دلنشین و بسیار زیبای این عمارت می‌تواند روح شما را نوازش کند، این عمارت ۵ طبقه که عالی قاپو نام دارد از دو کلمه عالی و قاپو تشکیل شده که به معنی سردر بلند یا درگاه بلند می‌باشد. این اثر تاریخی که در ضلع غربی میدان امام واقع شده‌است یکی از پر طرفدارترین جاهای دیدنی اصفهان برای گردشگران داخلی و خارجی به شمار می رود.
کاخ هشت بهشت اصفهان
کاخ هشت بهشت اصفهان یکی از کاخ های تاریخی و جاهای دیدنی اصفهان می باشد که در زمان حکومت شاه سلیمان صفوی و به سبک معماری اصفهانی در دو طبقه و در میان باغی بزرگ ساخته شد و جالب است بدانید که این کاخ زمانی به عنوان زیباترین کاخ جهان شناخته می‌شده است. این بنا از نظر تزیینات یکی از نمونه‌های کم نظیر معماری ایرانی در عصر صفویه است و به گفته برخی از کارشناسان تاریخ و مورخان، این عمارت برای هشت سوگلی حرم پادشاه در نظر گرفته شده‌بود و ۴ نفر در طبقه‌ی همکف و۴ نفر در طبقه‌ی اول زندگی می‌کردند؛
پس داستان جالبی پشت این عمارت جای گرفته و این ماجرا می‌تواند زیبایی شناسی آن دوران را برای زنان و بسیاری از موارد دیگر مانند ارزش گذاری ها و… را به ما نشان دهد. یکی از ویژگی‌های قابل توجه این ساختمان وجود یکپارچگی در بین فضاهای آن است و شما می‌توانید همزمان تفاوت های زیاد و خلاقیت بالایی را در یک ساختمان واحد ببینید. سقف این ساختمان پوشیده از مقرنس های گچی و دیوار هایی با آینه‌کاری های زیادی بر روی آنها باعث میشود که چشمان شما به این مکان‌ها خیره بماند. این ساختمان در خیابان باغ گلدسته، پارک شهید رجایی واقع شده است.
کاخ چهلستون
یکی از تماشایی ترین ساختمان های زیبا و جاهای دیدنی اصفهان با پیشینه تاریخی، کاخ چهل ستون اصفهان می باشد که مساحتی بالغ بر ۶۷۰۰۰ متر مربع را به خود اختصاص داده است. این ساختمان در میان باغی زیبا و بسیار چشمگیر قرار دارد و ساخت اولیه ی آن ساختمانی است که شاه عباس اول، آن را ساخته و در زمان سلطنت شاه عباس دوم تغییرات کلی در آن ایجاد شده است و موارد زیادی مانند: “تالار آینه، تالار ۲۰ ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان های طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با تمام تزیینات نقاشی و آینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها” به آن اضافه شد.این عمارت برای پذیرایی از سفرا، رجال، سیاسیون ایرانی و خارجی و برپایی جشن‌های کوچک مورد استفاده قرار گرفت. حتی برخی از مورخان در آثار خود نوشته‌اند که شاه عباس اول، جشن نوروز در بیست و سومین سال سلطنت خود را در این عمارت برگزار کرد.به دستور شاه عباس دوم، دیوارهای درونی و بیرونی عمارت چهلستون با نقاشی‌های مجلل و آینه‌کاری‌های خیره کننده مزین و بر تعداد تالارها، اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف آن اضافه شد. از جمله این بخش‌ها می‌توان به تالار آینه، تالار هجده ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان‌های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزیینات نقاشی، آینه‌کاری، کاشیکاری دیوارها و سقف‌ها اشاره کرد. به این ترتیب کاخ چهلستون از نخستین بناهایی در ایران شد که به این شکل و به وسیله آینه‌کاری‌های باشکوه، نقاشی‌های بزرگ دیواری و ستون‌های چوبی تزئین می‌شد. در نهایت کاخ مجلل چهلستون در سال ۱۰۵۶ هجری قمری (۱۰۲۴ هجری شمسی)، سه سال بعد از شروع سلطنت شاه عباس دوم با حضور او و سفرای خارجی افتتاح شد.مجموعه چهلستون اصفهان در سال ۱۳۱۰ با شماره ۱۰۸ به عنوان گنجینه‌ای از تاریخ، هنر و فرهنگ ایران در فهرست میراث ملی کشورمان قرار گرفت و در سال ۲۰۱۱ میلادی با شماره ۱۳۷۲ به عنوان بخشی از میراث جهانی سازمان یونسکو شناخته شد
این ساختمان در میدان امام حسین واقع در خیابان استانداری واقع شده است.